Rambler's Top100
 
 


История России
Всемирная история

1977,Принятие Конституции СССР.
   

Конспект по истории Беларуси

История России, Всемирная история

ПОИСК



РЕКЛАМА

Список рефератов по истории

Конспект по истории Беларуси Скачать Конспект по истории Беларуси

                    VI БЕЛАРУСЬ У СКЛАДЗЕ РЭЧЫ ПАСПАЛИТАЙ
                             (II палова XVI ст.)
1. Люблинская уния 1569. Вытоки и змест.
2.
3. Рэлигийна-царкоуная Берастейская уния 1596 г. Сутнасць унияцтва.

1.    Пачынаючы з  Крэйскай  унии,  ВКЛ  и  карона  зближалися  у  накирунку
падабенства форм дзяржаунасци и з`ядноувалися на узроуни сацыяльных  вярхоу.
Але и княства и карона захоували культ. и палит.  адасобленнасць  и  магнаты
были супраць дзяржаунага злицця.
      У сяр. 16 ст. слажылася новая ситуацыя, адзначаная наступным:
      1) актывизавалися унияцкия настрои з боку польскай шляхты, якой  стала
цесна у межах кароны и з боку польскага каталичнага касцела,  якому  Ватыкан
адводзиу галоуную ролю у экпансии на усход.
      2) абвастрылися супярэчнасци унутры ВКЛ памиж шляхтай,  якая  не  мела
рэальнай палитычнай улады и магнатами,  якия  атрымали  манаполию  у  палит.
жыцци княства.
      У 60-я гады гэтае супрацьстаянне вылилася у  адкрытую  канфрантацыю  и
шляхта сабраушы свой сойм пад Вицебскам  прыняла  рашэнне  и  звярнулася  да
польскага караля (Жыгимонд II Аугуст)  з  просьбай  аб  стварэнни  агульнага
сейма, каб мець аднолькавыя правы у прыняции рашэнняу.
      3) не абачлива уцягнуушыся у Ливонскую вайну княства  цярпела  ваенныя
паражэнни и зямельныя страты. У 1563 г.  маскоуския  войски  узяли  Вицебск,
наблизилися да Полацка. Шукаючы падтрымку княства звярнулася  да  Польшчы  и
пытанне аб новым афармленни двухбаковага  саюза  саюза  было  пастаулена  на
абмеркаванне польскага сейма.
      Ен адкрыуся у Люблине 10 студзеня 1569 г.  Паслы  княства  мели  намер
адстаяаць палитычную аутаномию и захаваць уласны сойм з правам  абмеркавання
кандыдатуры караля. Польски бок, яки меу далекия намеры поунай  инкарпарацыи
Литоуских зямель, выстауляу патрабаванни адваротнага парадку  и  у  сакавику
1569 г. паслы княства пакинули Люблин.
      Пад уплывам польских феадалау кароль  сваим  указам  замацоувае  земли
Падляшша, Валыни, Киеушчыны и Падал`я  за  Польским  каралеуствам.  У  таких
умовах паслы ад княства вярнулися на сойм и 1 липеня 1569 г. была  падписана
уния аб утварэнни Рэчы Паспалитай.
      Межы памиж 2 краинами  касавалися,  ликвидавалися  мытныя  пошлины  на
тавары, грамадзяне кожнай з 2-ух палоу мели  права набываць  нерухомасць  на
усей тэрыторыи. Утварауся адзины  двухпалатны  сойм,  яки  выбирау  адзинага
гаспадара — караля и  князя  адначасова.  Але  княства  и  карона  захоували
адасобленыя  урады,  войски,  грошы,  дзяржауныя  пасады,  пячатки,  систэму
судаводства и нормы права. Гэта была федэрацыя.
      Польски  бок  валодау  унутрыпалитычнай  иницыятывай,  таму  фактычнай
роунасци не атрымалася. Са 180 паслоу сойма, 46 — з ВКЛ. Польски бок  забрау
права  знешне-палит.  ф-цый  и  не  распаусюдзиу  на  шляхту  княства  права
кантролю за органами дзяржаунага кираваня.
      Магнаты княства аказалися  пад  пагрозай  страты  сваёй  манаполии  на
уладу, а  шляхта  княства  аказалася  пад  пагрозай  выцискання  яе  шляхтай
польскага боку.
      Да таго ж феадалы ВКЛ не мели права гаспадарання на  землях  адарваных
Польшчай у 1569 г. Таму  першыя  дзесяцигодзи  пасля  Люблинскай  унии  были
адзначаны  актыунай  барацьбой  княства  за  умацаванне   сваей   палитычнай
аутаномии и гэтую барацьбу узначалили магнаты.
      У ВКЛ  дэманстратыуна  збирауся  сойм.  Магнаты  спрабавали  разыграць
рэлигийную карту.
      Важны выник — прыняцце у 1588  III  статута  ВКЛ.  У  гэтым  дакуменце
тэкст унии ужо не прыводзиуся и были зафиксаваны вельми важныя палажэнни  аб
тым, што паляки не  маюць  права  набываць  зямельную  уласнасць  и  займаць
дзяржауныя пасады у ВКЛ.
      Т. ч., магнаты абаранили  свае  палит.  становишча  и  барацьба  стала
пациху зацихаць,  хаця  яшчэ  у  сяр.  17ст.  княства  спрабавала  разарваць
Люблинскую унию и перайсци пад пратэктарат Магдэбурга, затым Швецыи.  И  усе
ж назиралися интэграцыйныя працэсы зближэння, па-кольки польски бок ишоу  на
уступки, распаусюджвау шляхецкия вольнасци у ВКЛ, дау дазвол на  правядзенне
у ВКЛ соймау, распаусюдзиу на шляхту княства права кантролю  за  дзяржауными
установами. Па меры аслаблення вяликакняскага змагання  за  самастойнасць  и
зближэння сац. вярхоу у  адзиную  супольную  агульнасць  стваралися  шырокия
магчымасци для паланизацыи бел. краю, дэнацыялизацыи форм бел. культуры.
2.        Да     сяр.     16ст.      на      бел.      землях      практычна


                                                        сфера  уплыва   яких
прыблизна супадала з дзяленнем зямель на зах. и усх. У 16ст. у  Зах.  Еуропе
пачауся шыроки грамацка-палит. рух, яки па зместу быу  антыфеадальны,  а  па
форме стау рухам за рэформы у каталицкай царкве.
      Асноуным пастулатам идыелагау рэфармацыи (М. Лютэр, Ж.  Кальвин)  было
веравучэнне  аб  индывидуальнай  адказнасци  чалавека  перад  Богам   и   аб
апрауданни адной тольки верай. Аб`яулялися непатрэбными и  нават  грахоуными
царкоуная уласнасць, багацце  царквы,  пышны  культ,  адмаулялася  царкоуная
терархия,  таму  у  ходзе  рэфармацыи  адбывалася   секулярызацыя   (пераход
маемасци и зямель да  дзяржавы  и  феадалау).  Царква  адрывалася  ад  Рыма.
Набывала нацыянальны характар и пачынала больш  адпавядаць  патрэбам  новага
грамацкага ладу (буржуазнага). Гэта быу други  Вялики  Раскол  хрысциянства,
адзначаны з`яуленнем пратэсттанскай царквы.
      Шэраг прычын, у их лику развицце  бел.  горада,  распаусюджванне  идэй
гуманизма,  сац.-палит.  рух  за  аднауленне  дзяржаунасци,  стварали  глебу
успрымання идэй рэфармацыи абшчыны и першую з их заснавау у  Вильни  Микалай
Радзивил Чорны. Магнаты княства ухапилися за рэфармацыю па 2-ух прычынах:
      1) эканамичная (папауненне сваей уласнасци за царкоуны кошт).
      2) палитычная, прадыктованая жаданнем  паслабиць  каталицызм  поьскога
боку и, т. ч., у цэлым пазицыи Польшчы.
      Часткова рэфармацыю  падтрымали  гарадския  низы,  але  асноуеая  маса
засталася да яе абыякавай. Пашыраными плынями рэфармацыи стали кальвинизм  и
антытрынитарызм, на умераным крыле  якога  —  С.  Будны.  Антытрынитарызм  —
радыкальнае веравучэнне, скiраванае супраць веыдальных парадкау.
      У адрозненне ад Еуропы, дзе рэфармацыя вылилася у рэвалюцыi  и  войны,
на тэрыторым ВКЛ яна абмежавалася культурна  -асветницкими  формами  и  была
звязана  з  пашырэннем  книгадрукавання,,  спробай  усталявацьсистэму  новай
адукацыи, з распаусюджванем навуковых ведау и новых фил. идэй.
      Для барацьбы з рэфармацыяй у Р. П. быу запрошаны  ордэн  иезуитау.  Ен
узначалиу  контррэфармацыенныя  силы.  На  чале  иезуитау   быу   таленавиты
прамоуца  Петр  Скарга.  Увогуле  иезуиты  дзейничали  пад  лозунгам   "мэта
апраудвае сродки" и у арсенале барацьбы были розныя метады.
      Ордэн иезуитау увабрау  у  сябе  выдатных  выкладчыкау,  якия  хоць  и
вучыли па старай багаслоускай систэме систэме, але на латыни и бясплатна.  И
адразу ж з`явиушыся у княстве, иезуиты  адкрыли  шырокую  сеткукалегиумау  и
акадэмий.
      З дзейнасцю иезуитау  у  гист.  Беларусизвязана  старонка  станаулення
барочнай архитэктуры, развицце школьнага тэатра, дзейнасць аптэк.
      У 70-я гг. 17 ст. акрэслилися рысы пратэстанскай царквы  на  Беларуси.
Але кат. и прав. царква усе ж захавали свае пазицыи.
3.    Асноунай мэтай иезуитау у  ВКЛ  з`яулялася  пашырэнне  каталицызма  за
кошт праваслау`я. Але пакольки праваслау`ем были  у  асноуным  сац.  низы  и
дайсци да их праз адукацыю было немагчыма. Адзиным рашэннем и  шляхам  магли
стаць перамены у праваслаунай царкве, яе  зближэнне  з  катал.  Так  узникла
идэя саюза памиж катал. и правасл., яки  сам  па  сябе  ничога  дрэннага  не
несла.
      У гист. хрысц. пасля яго расколу были спробы яго пераадалення и  перад
тварам мусульман пагрозы нават была заключана Фларэнцийская уния 1439  года.
У выпадку з ВКЛ уния  планавалася  як  справа  рэлигийная,  якая  датычылася
цэрквау  Беларуси  и  Украины.  Пры  гэтым   уния   мела   яуна   акрэсленую
антымаскоускую  скираванасць.  Распрацованы  праек  унии   абмяркоувауся   з
вярхами праваслаунай царквы и часка  з  их  у  тым  лику  митрапалит  Микаил
Рагаза уплывовыя епискапы Тарлецки, Балабан, Пацей, пагадзилися на гэта.
      Частка праваслауных святароу  падтрымала  унию,  як  сродак  захавання
свойго эканамичнага  и  палитычнагауплыву  ва  умовах  нациску  каталицызму.
Частка з их бачыла  у  унии  сродак  пераарыентацыи   з  усходневизантыйскай
традыцыи на заходн. Шэраг буйных феадалау личыли,  што  так  можна  стварыць
нац. бел. царкву, а кароль Р. П. бачыу у унии сродак зближэння грамадства  у
рамках  Р.  П.   и  сродак  абмежавання  ад  маскоуских  уплывах  на  частку
грамадства.
       Пасля  канчатковага  абмеркавання  1595  паличыли,  што  унию   можна
заключаць, для чаго  у  Брэсце  быу  скликаны  рэлигийны  царкоуны  сабор  з
удзелам  буйных  магнатау   и  вядомых   заможных   гаражан.   Але   настрои
антыунияцкия, барацьба   праваслауных  брацтвау  супраць  унии,  супраць  яе
простых верникау, сяр. духавенства у разлик узята не было. И сабор адразу  ж
раскалоуся на 2 частки.
      Унию падписали па загаду караля и пад пагрозами ваен. силы.  Згодна  з
унияй  у  праваслаунай  царквы  захоувалися  мова   багаслужэння,   юлиански
каляндар,  форма  абраднасци,  але  яна  пераходзила  у  падначалянне   Папы
Рымскага и часткова прызнавала кат. дагматы.
      Задача  была  стварыць  на  базе  правасл.  наближаную  да  каталицтва
царкву. Але пакольки  уния  навязана  силай,  яна  выкликала  супрациуленни,
паустанни и стала расколам праваслаунай царквы  на  рускую  и  унияцкую.  Яе
гисторыя  (унии)  цягнулася  да  40-х  гг.  19ст.  и  была   адзначана,   як
кравапралитными войнами так и  перыядам  массавага  прытоку  насельництва  у
гэтую царкву. Але яна так и не стала нацыянальнай.

123456

Для добавления страницы "Конспект по истории Беларуси"в избранное нажмите Ctrl+D
 
 
   
 
Хронология
 
 
Библиотека
 
 
Статьи
 
 
Люди в истории
 
 
История стран
 
 
Карты
 
   
   
 
Рефераты
 
 
Экзамены, ЕГЭ
 
 
ФОРУМ
 
 

В избранное!
нас добавили уже 9946 человек...
 
   
   
РЕКЛАМА
 
   
 

   
Поиск на портале:
вверх
История.ру©Copyright 2005-2024.
вверх